KIKWAZO
Kijana
wako anasema wewe ni mkali sana. Hata hivyo, kwa sababu ya tamaa yako ya kiasili
ya kumlinda unajiambia hivi, ‘Ikiwa nitalegeza sheria kijana wangu ataingia
matatani!’
Unaweza
kumwekea kijana wako sheria zenye usawaziko. Lakini kwanza unahitaji kujua ni
nini kinachomfanya akasirishwe na sheria unazoweka.
KWA NINI HILI HUTUKIA
Dhana: Matineja wote huasi
sheria; ni jambo lisiloepukika wakati wa ujana.
Jambo Hakika: Huenda tineja
asiasi ikiwa wazazi wataweka sheria zenye usawaziko na kuzizungumzia pamoja
naye.
Ingawa
kuna mambo mengi yanayoweza kuchangia tineja kuasi, huenda wazazi bila kujua
wakachochea jambo hilo ikiwa watashikilia sana sheria au wataweka sheria ambazo
hazifai umri wa tineja. Fikiria mambo yafuatayo:
- Kushikilia sana sheria. Wazazi wanapoweka sheria bila kuizungumzia pamoja na kijana wao, sheria hiyo inakuwa kama pingu inayombana badala ya kuwa mkanda wa usalama unaomlinda. Tokeo ni kwamba, huenda tineja akafanya kisiri mambo yaleyale ambayo wazazi wake wanamkataza.
- Sheria ambazo hazifai umri wa tineja. “Kwa sababu nimesema,” jibu hilo linaweza kumridhisha mtoto mdogo, lakini vijana wanaobalehe wanahitaji maelezo zaidi—wanahitaji sababu. Isitoshe, hivi karibuni, kijana wako ataishi peke yake na atahitaji kujifanyia mwenyewe maamuzi muhimu. Kwa hiyo ni jambo linalofaa kwake ajifunze kufikiri vizuri na kufanya maamuzi mazuri sasa, wakati bado yupo chini ya uangalizi wako.
Lakini unaweza kufanya nini ikiwa inaonekana
kwamba daima kijana wako hukasirishwa na sheria zako?
MAMBO UNAYOWEZA KUFANYA
Kwanza, tambua kwamba matineja wanahitaji—na
hata wanataka sana—kuwekewa mipaka. Kwa hiyo weka
sheria, na uhakikishe kwamba kijana wako anazielewa. Kitabu Letting
Go With Love and Confidence kinasema hivi, “Vijana wanaobalehe wanapowekewa
mipaka iliyo wazi na kutazamia wazazi wawape mwongozo fulani, ni vigumu kwao
kujiingiza katika tabia zisizofaa.” Kinyume cha hilo, wazazi ambao huhisi kwamba
hakuna uhitaji wa kuweka sheria huwafanya vijana wao wafikiri kwamba wazazi wao
hawajali. Na kwa hakika jambo hilo huwafanya waasi.—Kanuni ya Biblia:
Methali 29:15.
Unawezaje kuonyesha usawaziko? Acha
kijana wako aeleze anavyohisi kuhusu sheria za familia. Kwa mfano,
ikiwa anaomba muda aliyowekewa wa kurudi nyumbani urekebishwe, msikilize
anapoeleza sababu zake. Huenda ikawa rahisi zaidi kwa tineja kuheshimu
na kufuata maamuzi unayofanya—hata kama hakubaliani nayo—ikiwa anahisi kwamba
umemsikiliza kwa makini.— Kanuni ya Biblia: Yakobo 1:19.
Hata
hivyo, kabla ya kufanya maamuzi kumbuka jambo hili: Matineja huwa na mwelekeo wa
kutaka uhuru zaidi kuliko wanavyostahili, na wakati huohuo wazazi huenda wakawa
na mwelekeo wa kuwapa matineja uhuru kidogo kuliko wanavyopaswa kuwapa. Kwa
hiyo, fikiria kwa uzito ombi la kijana wako. Je, ameonyesha
kuwa anaweza kutegemeka? Je, sheria inaweza kubadilishwa kwa sababu ya hali?
Inapofaa, uwe tayari kubadilikana kulingana na hali.—Kanuni ya Biblia:
Mwanzo
19:17-22.
Mbali
na kusikiliza hisia za kijana wako, hakikisha pia yeye anajua mahangaiko
yako kumhusu. Kwa kufanya hivyo, unamfundisha kutofikiria
mapendezi yake tu bali pia afikirie hisia za wengine.—Kanuni ya Biblia:
1 Wakorintho 10:24.
Mwishowe, fanya uamuzi na ueleze
sababu za uamuzi huo. Hata kama hapendezwi na uamuzi huo, yaelekea
atafurahi kuwa na wazazi wanaomsikiliza na kutaka kujua maoni yake. Kumbuka,
unamfundisha kijana wako anayebalehe kutenda kama mtu mzima. Kwa kumwekea kijana
wako sheria zinazofaa na kuzizungumzia pamoja naye, utamsaidia awe mtu mzima
mwenye kutegemeka.—Kanuni ya Biblia: Methali
22:6.
No comments: